Lách ối là thuật ngữ sản khoa chỉ một thủ thuật thường được áp dụng trong giai đoạn chuyển dạ, nhằm kích thích cổ tử cung co bóp và thúc đẩy quá trình sinh nở. Dù khá phổ biến tại phòng sinh, song nhiều mẹ bầu hiện nay vẫn còn băn khoăn chưa rõ lách ối là gì, có nguy hiểm không và cần lưu ý những gì. Bài viết này sẽ giúp các mẹ hiểu rõ về quy trình cũng như những thông tin quan trọng liên quan đến thủ thuật lách ối.
Lách ối là gì?
Lách ối (hay còn gọi là lóc ối, tách ối) là một thủ thuật sản khoa được bác sĩ chỉ định thực hiện khi mẹ bầu đã gần đến ngày dự sinh hoặc đã quá ngày dự sinh nhưng chưa xuất hiện cơn chuyển dạ. Về cách thực hiện, bác sĩ sẽ đeo găng tay vô khuẩn và dùng ngón tay đưa nhẹ nhàng luồn qua cổ tử cung để quét quanh màng ối (nơi túi ối gắn với thành tử cung). Khi màng ối được tách, cơ thể mẹ sẽ tăng tiết hormone prostaglandin. Hormone này kích thích cơn co tử cung, giúp khởi phát quá trình chuyển dạ một cách tự nhiên.
Tách màng ối là thủ thuật an toàn khi được thực hiện bởi bác sĩ sản khoa trong môi trường y tế đảm bảo vô khuẩn. Tuy nhiên, cũng giống như bất kỳ can thiệp sản khoa nào, lóc ối cũng có thể tiềm ẩn một số rủi ro như ra máu nhẹ, cơn co tử cung xuất hiện dồn dập hoặc nguy cơ nhiễm trùng nếu không được theo dõi đúng cách. Vì vậy, việc lách ối cần có chỉ định rõ ràng và được giám sát chặt chẽ tại cơ sở y tế uy tín để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé.
Lách ối là thủ thuật sản khoa giúp kích thích cổ tử cung co bóp và thúc đẩy quá trình sinh nở
Khi nào bác sĩ chỉ định lách ối?
Ngoài việc cần hiểu rõ lách ối là gì, bạn cũng nên nắm được trong những trường hợp nào bác sĩ sẽ cân nhắc thực hiện thủ thuật này. Thực tế, không phải bất kỳ thai kỳ nào cũng cần tách màng ối. Bác sĩ chỉ đưa ra chỉ định khi có lý do y khoa rõ ràng, chẳng hạn như:
- Thai đã đủ tháng nhưng mẹ vẫn chưa có dấu hiệu chuyển dạ.
- Thai quá ngày dự sinh, nguy cơ nhau thai hoạt động kém đi.
- Mẹ có dấu hiệu chuyển dạ nhưng cơn co tử cung yếu, tiến triển chậm.
- Một số tình huống đặc biệt cần rút ngắn thời gian thai lưu lại trong tử cung để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé.
Ngược lại, nếu mẹ bầu có các yếu tố nguy cơ như ngôi thai bất thường, nhau tiền đạo, tiền sử sinh non, đã từng sinh mổ nhiều lần hoặc đang mang đa thai, bác sĩ sẽ không chỉ định tách màng ối. Bởi trong những trường hợp này, thủ thuật có thể làm tăng nguy cơ chảy máu, vỡ tử cung hoặc gây biến chứng cho thai nhi. Do đó, việc cân nhắc thực hiện lách ối luôn cần dựa trên thăm khám kỹ lưỡng và đánh giá toàn diện từ bác sĩ sản khoa.
Bác sĩ có thể chỉ định lóc ối khi thai quá ngày dự sinh
Quy trình lách ối diễn ra như thế nào?
Việc hiểu rõ quy trình thực hiện tách màng ối sẽ giúp bạn giảm bớt lo lắng và chuẩn bị tâm lý tốt hơn trước khi bước vào thủ thuật. Lách ối thường được tiến hành tại bệnh viện, dưới sự theo dõi sát sao của bác sĩ Sản khoa, với các bước cơ bản sau:
1. Khám và đánh giá ban đầu
Đầu tiên, bác sĩ sẽ kiểm tra tình trạng cổ tử cung của mẹ bầu, bao gồm độ mở, độ mỏng và mức độ thuận lợi cho việc khởi phát chuyển dạ. Đồng thời, bác sĩ cũng đánh giá ngôi thai, vị trí nhau thai và nhịp tim thai để đảm bảo an toàn trước khi tiến hành. Nếu phát hiện bất kỳ chống chỉ định nào, thủ thuật lách ối sẽ không được thực hiện nhằm tránh rủi ro cho mẹ và bé.
2. Chuẩn bị vô khuẩn
Đây là bước quan trọng nhằm giảm nguy cơ nhiễm trùng cho cả mẹ và thai nhi. Trước khi thực hiện, mẹ bầu sẽ được hướng dẫn nằm ở tư thế sản khoa thoải mái. Bác sĩ và nhân viên y tế tiến hành rửa tay, sát khuẩn, sau đó đeo găng tay vô khuẩn và chuẩn bị dụng cụ cần thiết. Toàn bộ quy trình đều được đảm bảo trong môi trường sạch sẽ, vô trùng tuyệt đối để bảo vệ an toàn cho mẹ và bé.
3. Thực hiện thủ thuật
Bác sĩ sẽ nhẹ nhàng đưa ngón tay đã được đeo găng vô khuẩn qua cổ tử cung, sau đó quét quanh để tách màng ối ra khỏi thành tử cung. Thao tác này thường chỉ mất vài phút. Trong quá trình thực hiện, bạn có thể cảm thấy hơi tức bụng, khó chịu hoặc co thắt nhẹ, nhưng hầu hết đều có thể chịu đựng được. Mục tiêu của bước này là kích thích cơ thể sản xuất hormone prostaglandin, từ đó thúc đẩy cổ tử cung mềm ra, giãn mở và khởi phát chuyển dạ một cách tự nhiên.
4. Theo dõi sau thủ thuật
Sau thực hiện thủ thuật tách màng ối, bạn sẽ được theo dõi tại bệnh viện trong một khoảng thời gian nhất định. Bác sĩ sẽ kiểm tra nhịp tim thai, cơn co tử cung và tình trạng ra máu âm đạo của mẹ để đảm bảo an toàn. Một số mẹ có thể bắt đầu xuất hiện dịch nhầy hồng hoặc cơn co tử cung chỉ sau vài giờ, trong khi những người khác có thể cần thêm thời gian. Nếu cổ tử cung chưa thuận lợi hoặc cơn co chưa đủ mạnh, bác sĩ có thể kết hợp thêm các biện pháp khác để hỗ trợ quá trình khởi phát chuyển dạ.
***Bạn đang có thắc mắc về tình trạng thai kỳ của mình? Đặt lịch tư vấn miễn phí với bác sĩ sản khoa qua hotline: 1900 886648 nhé!
Tìm hiểu thêm:
- Bấm Ối Là Gì? Quy Trình, Lợi Ích Và Rủi Ro Mẹ Bầu Cần Biết
- Rỉ Ối Là Gì? Dấu Hiệu Nhận Biết Và Cách Xử Lý An Toàn Cho Mẹ Bầu
Lách ối có nguy hiểm không?
Nhiều mẹ bầu lo lắng liệu lách ối có nguy hiểm không? Trên thực tế, trong hầu hết các trường hợp lách ối là thủ thuật an toàn nếu được thực hiện đúng chỉ định và trong điều kiện y tế đảm bảo vô khuẩn. Phần lớn mẹ bầu chỉ cảm thấy hơi tức bụng hoặc khó chịu trong quá trình làm thủ thuật, và các cơn co tử cung sẽ bắt đầu xuất hiện sau đó vài giờ.
Tuy nhiên, tách màng ối cũng tiềm ẩn một số rủi ro nhất định như:
1. Ra máu âm đạo
Sau thực hiện lóc ối, một số mẹ bầu có thể thấy xuất hiện máu âm đạo với lượng ít, kèm theo dịch nhầy hồng hoặc nâu. Đây là phản ứng khá phổ biến, xảy ra do cổ tử cung bị tác động cơ học trong quá trình bác sĩ quét màng ối. Hiện tượng này thường không đáng lo ngại và sẽ giảm dần sau vài giờ.
Tuy nhiên, nếu máu ra nhiều, đỏ tươi, kèm theo đau bụng dữ dội hoặc thai giảm cử động, bạn cần báo ngay cho bác sĩ để được kiểm tra kịp thời, tránh nguy cơ biến chứng.
Ra máu âm đạo là tình trạng nhiều mẹ bầu gặp phải sau tách màng ối
2. Cơn co tử cung xuất hiện dồn dập
Đây là một trong những phản ứng thường gặp sau khi lách ối. Khi cơ thể tiết ra nhiều prostaglandin, tử cung sẽ co bóp mạnh hơn để thúc đẩy quá trình chuyển dạ. Với một số mẹ bầu, các cơn co có thể đến dồn dập, gây cảm giác đau nhiều và mệt mỏi hơn so với chuyển dạ tự nhiên.
Trong tình huống này, bác sĩ sẽ theo dõi sát sao và có thể áp dụng các biện pháp hỗ trợ giảm đau hoặc điều chỉnh để cơn co trở nên ổn định hơn, đảm bảo an toàn cho cả mẹ và thai nhi.
3. Nguy cơ nhiễm trùng
Nếu không tuân thủ nghiêm ngặt các nguyên tắc vô khuẩn trong quá trình thực hiện, lách ối có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng. Khi màng ối bị tác động, vi khuẩn từ âm đạo có thể xâm nhập vào buồng ối, gây viêm nhiễm và ảnh hưởng đến thai nhi.
Mặc dù tình trạng này hiếm gặp, nhưng vẫn cần được lưu ý. Vì vậy, thủ thuật chỉ nên tiến hành tại cơ sở y tế uy tín, có đội ngũ bác sĩ sản khoa giàu kinh nghiệm và hệ thống kiểm soát nhiễm khuẩn chặt chẽ để giảm thiểu rủi ro.
4. Một số tình trạng khác
Số ít trường hợp khác có thể gặp phải tình trạng nhịp tim thai bất thường sau khi lách ối. Điều này xảy ra do thai nhi phản ứng với sự thay đổi đột ngột trong tử cung hoặc do cơn co tử cung quá mạnh. Ngoài ra, một số mẹ bầu có thể cảm thấy chóng mặt, buồn nôn hoặc mệt mỏi ngay sau thủ thuật.
Những biểu hiện này thường thoáng qua và sẽ được bác sĩ theo dõi chặt chẽ. Nếu phát hiện bất kỳ dấu hiệu bất thường nào kéo dài, đội ngũ y tế sẽ có biện pháp xử trí kịp thời để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé.
Lưu ý quan trọng cho mẹ bầu trước và sau khi lách ối
Việc hiểu rõ về lách ối chỉ là bước đầu, để quá trình sinh nở diễn ra an toàn và thuận lợi, bạn cần nắm vững những lưu ý trước và sau khi thực hiện thủ thuật này. Việc chuẩn bị kỹ lưỡng sẽ giúp bạn giảm lo lắng, phối hợp tốt hơn với bác sĩ và kịp thời nhận biết những dấu hiệu bất thường cần xử trí sớm.
1. Trước khi lách ối
Trước khi thực hiện lách ối, mẹ bầu cần chuẩn bị kỹ lưỡng cả về thể chất lẫn tinh thần để thủ thuật diễn ra thuận lợi:
- Giữ tâm lý thoải mái: Lo lắng, căng thẳng quá mức có thể khiến cơ thể phản ứng tiêu cực trong quá trình làm thủ thuật. Việc giữ tinh thần lạc quan, tin tưởng bác sĩ sẽ giúp bạn dễ chịu hơn.
- Tuân thủ chỉ định y khoa: Nếu bác sĩ yêu cầu nhập viện theo dõi trước, bạn nên làm đầy đủ các xét nghiệm, siêu âm để đánh giá tình trạng thai nhi và cổ tử cung.
- Thông báo tiền sử bệnh lý: Bạn cần chia sẻ rõ với bác sĩ nếu từng sinh mổ, có tiền sử sinh non, nhau tiền đạo, đa thai hoặc mắc bệnh lý đi kèm. Điều này giúp bác sĩ cân nhắc kỹ lưỡng trước khi tiến hành.
- Chuẩn bị dinh dưỡng và sức khỏe: Ăn uống nhẹ nhàng, bổ sung đủ nước và nghỉ ngơi hợp lý trước khi lách ối để cơ thể sẵn sàng cho chuyển dạ.
Mẹ bầu cần giữ tâm lý thoải mái trước khi thực hiện lách ối
2. Sau khi lách ối
Sau thực hiện thủ thuật, mẹ bầu sẽ được bác sĩ và nhân viên y tế theo dõi chặt chẽ để đánh giá tiến triển chuyển dạ cũng như đảm bảo an toàn cho thai nhi. Một số lưu ý quan trọng gồm:
- Theo dõi dấu hiệu cơ thể: Sau lách ối, mẹ có thể ra ít dịch nhầy hồng hoặc máu âm đạo – đây là hiện tượng bình thường. Tuy nhiên, nếu máu ra nhiều, đỏ tươi hoặc kèm đau bụng dữ dội, cần báo ngay cho bác sĩ.
- Quan sát cử động thai: Nếu nhận thấy thai nhi giảm cử động hoặc nhịp tim thai bất thường, bác sĩ sẽ tiến hành kiểm tra và có hướng xử trí kịp thời.
- Ở lại cơ sở y tế để theo dõi: Mẹ không nên tự ý rời viện ngay sau khi lách ối. Thông thường, bác sĩ sẽ theo dõi cơn co tử cung, tình trạng cổ tử cung và nhịp tim thai trong suốt quá trình chuyển dạ.
- Nghỉ ngơi hợp lý: Sau thủ thuật, mẹ cần nằm nghỉ, hạn chế vận động mạnh để tránh gây áp lực lên tử cung và cổ tử cung.
Những lưu ý này giúp mẹ chủ động hơn trong việc nhận biết bất thường và phối hợp với bác sĩ, đảm bảo quá trình sinh nở diễn ra an toàn.
Kết luận
Bài viết trên đây đã cung cấp thông tin chi tiết giúp mẹ bầu hiểu rõ lách ối là gì, quy trình thực hiện, những trường hợp cần chỉ định, rủi ro có thể gặp cũng như các lưu ý quan trọng trước và sau thủ thuật. Có thể thấy, lách ối là một biện pháp hỗ trợ chuyển dạ an toàn khi được tiến hành đúng chỉ định và trong điều kiện y tế đảm bảo. Để bảo vệ sức khỏe mẹ và bé, bạn nên lựa chọn thăm khám và sinh nở tại các cơ sở y tế uy tín, nơi có đội ngũ bác sĩ sản khoa giàu kinh nghiệm và hệ thống theo dõi hiện đại.
Nhiều mẹ bầu chia sẻ rằng việc lựa chọn được cơ sở y tế uy tín giúp họ yên tâm hơn rất nhiều. Bệnh viện Đại học Phenikaa với đội ngũ bác sĩ sản khoa nhiều năm kinh nghiệm, hệ thống thiết bị hiện đại và quy trình chăm sóc toàn diện luôn đồng hành. Bạn hãy liên hệ ngay hotline 1900 886648 để được tư vấn chi tiết.
