Chào bạn Mai Ly! Cảm ơn Mai Ly đã gửi câu hỏi đến chuyên mục Hỏi đáp của Bệnh viện Đại học Phenikaa. Ung thư cổ tử cung tại chỗ là giai đoạn sớm nhất, khi tế bào ung thư chưa xâm lấn sâu vào các mô xung quanh. Vậy bệnh này nguy hiểm không? Có chữa khỏi được không? Cùng tìm hiểu nhé! Bạn hãy cùng tìm hiểu rõ hơn trong nội dung bài viết dưới đây.
Ung thư cổ tử cung tại chỗ là gì?
Ung thư cổ tử cung tại chỗ (Carcinoma in situ - CIS) còn có tên gọi khác là ung thư biểu mô tại chỗ, đây là giai đoạn sớm nhất của bệnh ung thư cổ tử cung. Ở thời điểm này, tế bào bất thường chỉ ở lớp ngoài cùng của cổ tử cung, chưa xâm nhập vào lớp sâu bên trong hay sang những cơ quan xung quanh.
Hiểu một cách đơn giản, đây là giai đoạn tiền xâm lấn - khi tế bào ung thư vừa mới hình thành và vẫn nằm trong phạm vi biểu mô. Nếu phát hiện sớm và điều trị kịp thời, bạn có cơ hội hồi phục gần như hoàn toàn, với tỷ lệ khỏi bệnh có thể đạt từ 95-100%.
Ung thư cổ tử cung tại chỗ là giai đoạn sớm của ung thư
Nguyên nhân gây ung thư cổ tử cung tại chỗ
Hầu hết các trường hợp ung thư cổ tử cung, bao gồm cả dạng tại chỗ, đều bắt nguồn từ nhiễm virus HPV (Human Papillomavirus) - một loại virus thường lây truyền qua đường tình dục. Trong số hàng trăm chủng HPV, có một số tuýp được xem là nguy cơ cao như 16, 18, 31, 33, 35, 39, 45, 51…, đặc biệt, hai tuýp 16 và 18 chiếm tới khoảng 70% các trường hợp bệnh.
Theo nhiều nghiên cứu, phần lớn phụ nữ có đời sống tình dục từng nhiễm HPV ít nhất một lần, trong đó khoảng 50% nhiễm các chủng nguy cơ cao. Thông thường, hệ miễn dịch của cơ thể sẽ hoạt động để loại bỏ virus, nhưng đôi khi, quá trình này diễn ra không hiệu quả, khiến virus tồn tại lâu dài và gây tổn thương tế bào cổ tử cung.
Tuy nhiên, không phải ai nhiễm virus HPV cũng mắc ung thư. Sự tiến triển thành bệnh còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố nguy cơ khác, bao gồm:
- Quan hệ tình dục khi còn quá trẻ, chưa đủ tuổi trưởng thành hoặc không sử dụng biện pháp an toàn.
- Có nhiều bạn tình trong đời sống tình dục.
- Sinh con quá sớm (dưới 17 tuổi) hoặc sinh nhiều hơn 3 lần.
- Thường xuyên hút thuốc lá, khiến cơ thể dễ bị tổn thương bởi các chất độc hại.
- Nhiễm HIV/AIDS hoặc mắc các bệnh nền như tiểu đường, hen suyễn... làm suy yếu hệ miễn dịch.
- Nhiễm vi khuẩn Chlamydia – một trong những nguyên nhân phổ biến gây viêm nhiễm đường sinh dục.
- Dùng thuốc tránh thai trong thời gian dài mà không có hướng dẫn từ bác sĩ.
- Có người thân trong gia đình từng mắc ung thư cổ tử cung.
- Bỏ qua hoặc không điều trị triệt để các bệnh phụ khoa như lạc nội mạc tử cung, viêm cổ tử cung, viêm âm đạo…
Hình ảnh mô phỏng sự xâm nhập của virus HPV vào tế bào cổ tử cung
Dấu hiệu nhận biết ung thư cổ tử cung tại chỗ
Ở giai đoạn tại chỗ, bệnh thường không có triệu chứng rõ ràng. Nhiều phụ nữ dễ nhầm lẫn với các bệnh phụ khoa thông thường. Chính vì vậy, việc tầm soát ung thư cổ tử cung định kỳ là cách tốt nhất để phát hiện sớm và xử lý kịp thời các tế bào bất thường, giúp điều trị hiệu quả hơn. Theo các chuyên gia y tế, phụ nữ nên khám phụ khoa định kỳ 6 - 12 tháng/lần để tầm soát sớm các tổn thương tiền ung thư cổ tử cung.
Bên cạnh đó, bạn cũng nên chú ý theo dõi sức khỏe và đến cơ sở y tế khi xuất hiện một hoặc nhiều dấu hiệu sau:
- Ra huyết âm đạo bất thường, không liên quan đến kỳ kinh.
- Dịch tiết âm đạo thay đổi về màu sắc hoặc mùi.
- Có hiện tượng ra máu khi vệ sinh, nước tiểu hoặc phân lẫn máu.
- Biểu hiện đau hoặc rát khi quan hệ tình dục.
Phụ nữ có cảm giác khó chịu vùng chậu nên đi khám để phát hiện sớm tổn thương cổ tử cung
Bạn đang có một trong những dấu hiệu trên? Hãy đặt lịch tầm soát ung thư cổ tử cung ngay hôm nay tại Bệnh viện Đại học Phenikaa qua hotline: 1900 886648 nhé!
Phương pháp điều trị ung thư cổ tử cung tại chỗ
Khi đã xác định được chẩn đoán, việc lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp là bước tiếp theo. Tùy theo độ tuổi, tình trạng sức khỏe và mong muốn sinh con của bạn, bác sĩ sẽ đề xuất phương án tối ưu nhất. Dưới đây là các lựa chọn điều trị phổ biến hiện nay:
1. Phá hủy vùng tổn thương (đốt điện, laser hoặc áp lạnh)
Đây là phương pháp thường được chỉ định cho phụ nữ trẻ hoặc chưa có con, khi vùng tổn thương nhỏ và chưa lan rộng. Bác sĩ sẽ sử dụng năng lượng điện, tia laser hoặc khí nitơ lỏng để phá hủy mô bất thường trên bề mặt cổ tử cung.
Ưu điểm của phương pháp này là thời gian thực hiện nhanh, ít đau, ít để lại sẹo và vẫn giữ được khả năng sinh sản cho người bệnh. Tuy nhiên, người bệnh cần được theo dõi sát sao để phát hiện sớm nếu tế bào bất thường tái xuất hiện.
2. Khoét chóp cổ tử cung (LEEP hoặc Cold Knife Conization)
Phương pháp khoét chóp cổ tử cung được chỉ định khi bác sĩ nghi ngờ tế bào ung thư đã ăn sâu hơn hoặc muốn đánh giá rõ mức độ lan rộng.
- LEEP (Loop Electrosurgical Excision Procedure): sử dụng vòng dây điện để cắt bỏ mô hình nón tại cổ tử cung.
- Cold Knife Conization: sử dụng dao mổ lạnh để cắt mô chính xác hơn, thường áp dụng khi cần kết quả mô bệnh học rõ ràng.
Cả hai kỹ thuật đều giúp loại bỏ vùng tổn thương triệt để mà vẫn bảo tồn tử cung, đồng thời cung cấp mẫu mô cho bác sĩ phân tích, giúp xác định xem tế bào ung thư đã lan rộng hay chưa.
3. Phẫu thuật cắt tử cung
Trong trường hợp người bệnh đã sinh đủ con hoặc bị tái phát ung thư cổ tử cung tại chỗ nhiều lần, bác sĩ có thể chỉ định phẫu thuật cắt tử cung (toàn phần hoặc bán phần).
Phương pháp này giúp loại bỏ hoàn toàn ổ bệnh, giảm nguy cơ tái phát gần như bằng 0%. Tuy nhiên, người bệnh cần được tư vấn kỹ lưỡng vì sau phẫu thuật sẽ mất khả năng sinh sản. Việc lựa chọn phương pháp phẫu thuật cũng phụ thuộc vào tình trạng sức khỏe và mong muốn của bệnh nhân.
4. Theo dõi định kỳ sau điều trị
Sau khi kết thúc phác đồ điều trị, việc tái khám định kỳ rất quan trọng nhằm theo dõi tiến triển và phát hiện sớm nguy cơ tái phát.
- Trong 2 năm đầu: nên tái khám mỗi 3 - 6 tháng/lần.
- Sau 2 năm: có thể duy trì 1 năm/lần để tầm soát định kỳ.
Trong mỗi lần tái khám, bác sĩ sẽ thực hiện xét nghiệm tế bào học, HPV DNA test hoặc soi cổ tử cung để đảm bảo các tế bào bất thường không còn xuất hiện.
Điều trị ung thư cổ tử cung tại chỗ thường mang lại kết quả cao nếu phát hiện sớm
Biện pháp phòng ngừa ung thư cổ tử cung
Ung thư cổ tử cung hoàn toàn có thể phòng ngừa được, đặc biệt ở giai đoạn tại chỗ, nếu bạn chú ý thực hiện các biện pháp sau:
1. Tiêm vacxin HPV sớm
Tiêm vắc xin HPV là cách phòng ngừa ung thư cổ tử cung chủ động và hiệu quả nhất. Phụ nữ và trẻ em gái từ 9 - 26 tuổi nên tiêm vắc xin trước khi có quan hệ tình dục để bảo vệ cơ thể khỏi các chủng HPV nguy cơ cao như HPV 16 và HPV 18. Với phụ nữ trên 26 tuổi, việc tiêm vắc xin vẫn có thể thực hiện sau khi được bác sĩ tư vấn.
Hiện tại, Trung tâm Tiêm chủng Bệnh viện Đại học Phenikaa được biết đến là một trong những cơ sở đáng tin cậy trong lĩnh vực tiêm chủng, cung cấp dịch vụ an toàn, hiện đại và phù hợp cho mọi độ tuổi. Trung tâm sở hữu đội ngũ y bác sĩ chuyên nghiệp và trang thiết bị đạt chuẩn. Quy trình tiêm chủng được thực hiện nghiêm ngặt, đảm bảo an toàn tuyệt đối. Đặc biệt, trung tâm cung cấp đa dạng các loại vắc xin trong nước và nhập khẩu, bao gồm vắc xin phòng HPV, viêm gan, cúm, sởi, thủy đậu, bạch hầu - ho gà - uốn ván,… giúp khách hàng dễ dàng lựa chọn gói tiêm phù hợp. Không gian tiêm chủng khang trang, dịch vụ tận tâm và quy trình đặt lịch linh hoạt mang lại trải nghiệm an toàn, thoải mái cho người dân.
2. Quan hệ tình dục an toàn
Quan hệ tình dục không an toàn là một trong những nguyên nhân gây lây nhiễm virus HPV, bao gồm cả quan hệ qua đường âm đạo, hậu môn và đường miệng. Người có nhiều bạn tình hoặc không sử dụng biện pháp bảo vệ sẽ có nguy cơ nhiễm bệnh cao hơn.
Để phòng ngừa, phụ nữ nên sử dụng bao cao su khi quan hệ, duy trì mối quan hệ chung thủy một vợ – một chồng và tiêm phòng vắc xin HPV. Khi quan hệ bằng đường miệng, có thể dùng màng chắn miệng (bao cao su cho lưỡi) để tránh tiếp xúc trực tiếp. Sau khi quan hệ, bạn nên súc miệng bằng nước muối và rửa tay kỹ để hạn chế nguy cơ lây nhiễm.
3. Tránh quan hệ tình dục quá sớm
Quan hệ tình dục trước 18 tuổi làm tăng đáng kể nguy cơ nhiễm HPV. Nghiên cứu cho thấy, phụ nữ quan hệ sớm có khả năng mắc bệnh cao gấp 3 lần so với người quan hệ muộn hơn. Tỷ lệ nhiễm HPV cao nhất rơi vào nhóm thanh thiếu niên và phụ nữ trẻ dưới 25 tuổi, đặc biệt là những người chưa tiêm vắc xin. Do đó, việc tiêm phòng HPV sớm, đặc biệt trong độ tuổi 9 - 14, được xem là “thời điểm vàng” giúp bảo vệ sức khỏe sinh sản và phòng ngừa ung thư cổ tử cung hiệu quả.
4. Sử dụng thuốc tránh thai theo chỉ định
Thuốc tránh thai chứa hormone estrogen và progesterone giúp kiểm soát hoạt động buồng trứng, ngăn ngừa thụ thai. Dù là biện pháp phổ biến nhưng việc lạm dụng thuốc trong thời gian dài có thể làm tăng nguy cơ ung thư cổ tử cung, ung thư vú hoặc huyết khối. Vì vậy, phụ nữ nên sử dụng linh hoạt các phương pháp tránh thai khác như bao cao su, cấy que, đặt vòng hoặc triệt sản khi không còn nhu cầu sinh con.
5. Giữ vệ sinh vùng kín sạch sẽ
Giữ vùng kín sạch sẽ giúp ngăn viêm nhiễm và phòng ngừa ung thư cổ tử cung. Tránh dùng xà phòng hay dung dịch thụt rửa mạnh vì dễ làm mất cân bằng tự nhiên của âm đạo. Nên chọn dung dịch vệ sinh dịu nhẹ, rửa từ trước ra sau để tránh lây nhiễm chéo. Sau khi quan hệ, nên đi tiểu và vệ sinh nhẹ nhàng để loại bỏ vi khuẩn.
6. Chế độ dinh dưỡng hợp lý
Xây dựng thực đơn cân đối và đủ dinh dưỡng giúp tăng cường sức đề kháng cho phụ nữ. Do đặc điểm sinh lý như mang thai, cho con bú hay mất máu kinh nguyệt, phụ nữ dễ thiếu vitamin và khoáng chất như A, B, C, D, E, sắt, canxi. Thiếu hụt lâu dài có thể gây mệt mỏi, rụng tóc, suy giảm miễn dịch. Vì vậy, bạn nên duy trì chế độ ăn giàu đạm, chất xơ, canxi và vitamin từ thịt, cá, rau xanh, sữa và trái cây tươi.
Bạn hãy bổ sung thực phẩm đa dạng để tăng cường đề kháng, hỗ trợ cơ thể phục hồi
7. Tập thể dục thường xuyên
Tập thể dục thường xuyên giúp tăng sức đề kháng, cải thiện trao đổi chất và phòng ngừa ung thư cổ tử cung hiệu quả. Mỗi người nên chọn hình thức vận động phù hợp như đi bộ, yoga, bơi lội hay cầu lông và duy trì thói quen tập luyện đều đặn để đạt kết quả tốt nhất.
8. Không hút thuốc
Hút thuốc lá làm suy yếu hệ miễn dịch, khiến cơ thể dễ nhiễm và khó đào thải virus HPV, từ đó tăng nguy cơ ung thư cổ tử cung. Ngoài ra, thuốc lá còn gây hại cho phổi và nhiều cơ quan khác. Vì vậy, phụ nữ nên bỏ thuốc để bảo vệ sức khỏe bản thân và người xung quanh khỏi tác hại của khói thuốc.
9. Khám phụ khoa định kỳ
Khám phụ khoa định kỳ là biện pháp quan trọng giúp phát hiện sớm các tổn thương tiền ung thư cổ tử cung và điều trị kịp thời. Phụ nữ nên thực hiện xét nghiệm Pap smear để kiểm tra sự bất thường của tế bào cổ tử cung, đồng thời làm xét nghiệm HPV DNA nhằm phát hiện virus HPV nguy cơ cao. Việc tầm soát nên được tiến hành 1–2 lần mỗi năm hoặc theo hướng dẫn của bác sĩ, đặc biệt đối với những người đã có quan hệ tình dục.
Tiêm vắc xin HPV là biện pháp phòng ngừa chủ động và hiệu quả nhất chống ung thư cổ tử cung
Kết luận
Hiểu rõ về ung thư cổ tử cung tại chỗ giúp chị em phụ nữ chủ động bảo vệ sức khỏe bản thân. Khi được phát hiện ở giai đoạn sớm, việc điều trị trở nên nhẹ nhàng, hiệu quả và tiết kiệm chi phí hơn. Bệnh viện Đại học Phenikaa với đội ngũ y bác sĩ chuyên khoa sản – ung bướu cùng hệ thống máy móc hiện đại luôn sẵn sàng đồng hành cùng bạn trong hành trình chăm sóc sức khỏe. Hãy gọi 1900 886648 để được tư vấn và đặt lịch khám ngay hôm nay.
