Ngứa mắt là tình trạng diễn ra phổ biến ở nhiều người bởi những nguyên nhân khác nhau. Mắt bị ngứa có thể không nghiêm trọng nhưng cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo vấn đề về mắt. Vì vậy hãy tham khảo kỹ hơn về tình trạng này qua những thông tin dưới đây nhé.
Ngứa mắt là gì?
Ngứa mắt hay còn gọi là viêm ngứa mắt là một tình trạng phổ biến thường liên quan tới dị ứng. Tuy nhiên dị ứng không phải là nguyên nhân duy nhất.
Khi mắc phải tình trạng dị ứng do bụi bẩn, lông thú, phấn hoa, mắt có thể bị kích thích bởi dẫn đến phản ứng viêm và ngứa. Ngoài ra mắt bị khô, cộm, ngứa có thể do nước mắt không đủ để làm ẩm mắt của bạn.
Mắt ngứa là triệu chứng xuất hiện thường xuyên ở nhiều người
Ngoài cảm giác ngứa, tình trạng này có thể đi kèm với các triệu chứng khác như ngứa mi. Trong một số trường hợp, mắt và mi có thể bị sưng hoặc phù nề, làm tăng thêm cảm giác không thoải mái và khó chịu. Sưng phù vùng mi có thể là kết quả của phản ứng viêm do dị ứng hoặc sự kích thích từ việc chà xát khi cảm thấy ngứa.
Dấu hiệu nhận biết ngứa mắt
Triệu chứng ngứa mắt thường với một loạt các dấu hiệu khác tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra ngứa, bao gồm:
- Cảm giác cộm rát: Bạn có thể cảm thấy như có vật lạ hoặc cát trong mắt, tạo cảm giác khó chịu và rát. Điều này thường xảy ra do viêm hoặc kích thích bề mặt mắt.
- Chảy nước mắt: Một phản ứng tự nhiên khi bị kích thích là sản xuất thêm nước mắt. Tuy nhiên, đây không chỉ là một phản ứng tự nhiên để làm dịu sự kích thích mà còn có thể làm tăng tình trạng ngứa nếu không được điều chỉnh kịp thời.
- Đỏ mắt: Sự gia tăng lưu lượng máu đến các mạch máu nhỏ trong mắt do viêm hoặc kích thích có thể gây ra tình trạng đỏ mắt. Mắt có thể trở nên đỏ ửng, rõ nhất ở phần lòng trắng.
- Hắt hơi và sổ mũi: Nếu nguyên nhân do dị ứng, các triệu chứng khác như hắt hơi và sổ mũi có thể xuất hiện đồng thời. Đây là dấu hiệu cho thấy hệ thống miễn dịch đang phản ứng với các chất gây dị ứng như phấn hoa hoặc bụi bẩn.
Bị cộm, rát, đỏ và chảy nước mắt là dấu hiệu của triệu chứng mắt bị ngứa
Tóm lại, ngứa mắt không phải triệu chứng đơn lẻ mà thường đi kèm với nhiều dấu hiệu khác. Bạn có thể cảm giác bị cộm rát, chảy nước mắt, đỏ mắt hoặc hắt hơi, sổ mũi.
Nguyên nhân chính dẫn đến ngứa mắt là gì?
Đây là triệu chứng phổ biến mà hầu hết mọi người đều có thể gặp phải gây khó chịu và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống hàng ngày. Về cơ bản tình trạng ngứa ở mắt có thể do những nguyên nhân sau:
Dị ứng
Dị ứng là nguyên nhân hàng đầu gây ngứa và đỏ mắt. Các tác nhân gây dị ứng có thể bao gồm bụi, khói, thực phẩm, phấn hoa, thuốc, lông động vật và nhiều yếu tố khác.
Tình trạng này thường không gây nguy hiểm nghiêm trọng nhưng việc dụi mắt có thể làm tổn thương giác mạc. Để giảm triệu chứng, nên tránh tiếp xúc với các tác nhân gây dị ứng và sử dụng thuốc nhỏ mắt theo chỉ định.
Dị ứng có thể là nguyên nhân khiến mắt bị ngứa
Khô mắt
Mắt bị khô thường gặp ở người cao tuổi hoặc những người thường xuyên tiếp xúc với màn hình thiết bị điện tử. Để cải thiện tình trạng này, việc sử dụng nước mắt nhân tạo (thuốc nhỏ mắt) là cần thiết. Đồng thời nên giảm thời gian sử dụng thiết bị điện tử và tăng cường độ ẩm cho không gian giúp giảm khô mắt.
Viêm bờ mi hoặc có dị vật
Viêm bờ mi có thể gây ngứa, sưng đỏ và chảy nước mắt. Nếu cảm thấy như có vật lạ trong mắt, rất có thể là bụi, cát hoặc côn trùng gây ra tình trạng ngứa và cộm. Trong trường hợp này, không nên dụi để tránh tổn thương giác mạc và nên tìm cách loại bỏ dị vật một cách cẩn thận.
Sử dụng kính áp tròng
Kính áp tròng không được vệ sinh thường xuyên hoặc sử dụng không đúng cách có thể gây khô và ngứa mắt. Nếu không thay kính định kỳ hoặc không vệ sinh kính đúng cách có thể làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề về mắt. Để tránh tình trạng này, cần duy trì vệ sinh định kỳ và tuân thủ theo hướng dẫn sử dụng kính áp tròng.
Dùng kính áp tròng thường xuyên và không vệ sinh đúng cách dễ gây ngứa mắt
Nhiễm trùng
Các bệnh nhiễm trùng do nấm, vi khuẩn hoặc virus có thể gây ngứa ở các khu vực như tuyến lệ, đầu - đuôi - góc mắt. Việc nhiễm trùng có thể dẫn đến viêm kết mạc và làm gia tăng cảm giác khó chịu, đỏ mắt và mệt mỏi. Nếu nghi ngờ mắt nhiễm trùng, nên thăm khám kịp thời để điều trị đúng cách.
Đối tượng nguy cơ
Ngứa mắt có thể xuất hiện ở tất cả mọi người không phân biệt giới tính, độ tuổi. Tuy nhiên một số đối tượng dưới đây dễ gặp tình trạng này hơn và cần chú ý:
- Người mắc bệnh hen suyễn: Hệ miễn dịch của người bị hen suyễn nhạy cảm hơn với các tác nhân gây dị ứng như phấn hoa, bụi, lông động vật, dẫn đến nguy cơ cao bị ngứa do dị ứng.
- Người bị viêm mũi dị ứng: Tình trạng viêm niêm mạc mũi do dị ứng có thể lan sang mắt, gây ngứa, do liên kết chặt chẽ giữa mũi và mắt.
- Người mắc viêm kết mạc dị ứng: Những đối tượng này hay gặp tình trạng này vào mùa phấn hoa khiến mắt bị ngứa, đỏ, chảy nước mắt.
Những biến chứng có thể gặp khi ngứa mắt
Ngứa mắt thường không gây ra biến chứng nghiêm trọng nhưng vẫn cần lưu ý đến một số dấu hiệu cảnh báo.
- Triệu chứng không thuyên giảm: Nếu tình trạng ngứa kéo dài hoặc không cải thiện sau khi đã áp dụng các biện pháp chăm sóc tại nhà, bạn cần được thăm khám để tìm nguyên nhân chính xác.
- Tiết dịch đặc từ mắt: Mắt tiết dịch đặc khiến 2 mí dính chặt vào nhau và không thể mở bình thường có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng nghiêm trọng cần can thiệp y tế.
- Giảm thị lực hoặc nhìn mờ: Nếu bạn gặp các vấn đề về thị lực như nhìn mờ, hoặc nhìn thấy các hiện tượng bất thường như ám điểm, hào quang xung quanh nguồn sáng, đó là dấu hiệu cần được kiểm tra ngay lập tức.
- Ngứa kèm theo sưng và đau: Nếu ngứa mắt đi kèm với sưng tấy hoặc đau nhức nhiều, điều này có thể cảnh báo một tình trạng viêm nhiễm hoặc tổn thương cần được điều trị kịp thời.
Mắt bị ngứa thường xuyên không điều trị có thể làm giảm thị lực
Khi gặp bất kỳ triệu chứng nào nêu trên, bạn nên nhanh chóng liên hệ với bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị. Việc phát hiện và xử lý sớm sẽ giúp giảm nguy cơ biến chứng và nhanh chóng phục hồi sức khỏe cho mắt.
Một số phương pháp chẩn đoán
Phương pháp chẩn đoán thường được thực hiện thông qua việc hỏi tình trạng và thăm khám lâm sàng. Bác sĩ sẽ hỏi chi tiết về các triệu chứng, tiền sử dị ứng hoặc các yếu tố môi trường có thể gây kích ứng.
Trong một số trường hợp đặc biệt, nếu mắt có dịch tiết hoặc dịch mủ, bác sĩ có thể tiến hành lấy mẫu để xét nghiệm nhằm xác định có sự hiện diện của vi khuẩn hoặc các tác nhân gây nhiễm trùng khác. Việc chẩn đoán chính xác giúp đưa ra phương pháp điều trị phù hợp, ngăn ngừa các biến chứng có thể xảy ra.
Phương pháp hỗ trợ điều trị tình trạng mắt ngứa
Để điều trị hiệu quả ngứa mắt, đặc biệt khi nguyên nhân là do dị ứng, một số phương pháp có thể áp dụng tại nhà như sau:
Chườm lạnh
Đối với những trường hợp ngứa nhẹ do dị ứng, việc sử dụng một miếng vải lạnh hoặc miếng gạc đã được làm mát để chườm lên có thể giúp giảm bớt cảm giác ngứa và khó chịu. Việc chườm lạnh làm dịu sự viêm nhiễm, giảm sưng tấy và mang lại cảm giác thư giãn ngay lập tức cho vùng mắt.
Sử dụng nước mắt nhân tạo
Đây là một phương pháp đơn giản và an toàn để giảm ngứa mắt do khô mắt. Việc nhỏ nước mắt nhân tạo giúp cung cấp độ ẩm, bôi trơn và loại bỏ các tác nhân gây kích ứng, từ đó làm dịu đi cảm giác khô và ngứa.
Nhỏ nước mắt nhân tạo giúp khắc phục tình trạng ngứa
Thuốc
Đối với những người bị ngứa mắt do dị ứng nghiêm trọng, bác sĩ có thể kê đơn các loại thuốc khác nhau. Bạn có thể được kê thuốc nhỏ chuyên dụng hoặc thuốc uống có chứa hoạt chất kháng histamin hoặc chất ổn định tế bào mast. Những loại thuốc này giúp ức chế phản ứng dị ứng của cơ thể, từ đó giảm ngứa hiệu quả.
- Thuốc kháng histamin có tác dụng ngăn chặn tác động của histamin – một chất gây dị ứng trong cơ thể.
- Thuốc ổn định tế bào mast giúp ngăn ngừa sự giải phóng của các chất gây dị ứng từ tế bào mast.
Một số biện pháp phòng tránh
Để ngăn ngừa ngứa mắt, bạn có thể áp dụng các biện pháp sau:
- Tránh tiếp xúc với tác nhân gây dị ứng: Đóng cửa sổ xe và nhà, đeo kính râm khi ra ngoài để tránh phấn hoa, các loại bụi,…
- Tắm rửa kỹ sau khi ra ngoài về để loại bỏ các chất gây dị ứng tích tụ trên da, mí mắt, tóc và mặt.
- Thường xuyên vệ sinh chăn, ga, gối, đệm.
- Rửa tay sạch: Tay có thể mang bụi bẩn và vi trùng, dễ lây nhiễm sang mắt.
- Hạn chế chạm tay vào mắt: Mặc dù ngứa gây khó chịu, tuy nhiên việc dụi có thể làm tình trạng nặng hơn và thậm chí gây trầy xước. Do đó, bạn nên hạn chế dụi, chạm tay vào mắt.
- Chỉ sử dụng thuốc dị ứng khi thật sự cần thiết.
- Thận trọng với kính áp tròng: Rửa tay trước khi chạm vào kính, thay kính thường xuyên và ngừng đeo nếu ngứa không giảm.
Hạn chế chạm tay vào mắt để tránh nguy cơ bị ngứa
Các câu hỏi thường gặp
Dưới đây là tổng hợp một số câu hỏi được đặt ra nhiều nhất về triệu chứng bắt bị ngứa:
Có dùng được nước muối sinh lý để nhỏ mắt khi bị ngứa không?
Bạn có thể dùng nước muối sinh lý để giảm ngứa, vì nó giúp rửa sạch bụi bẩn, dị vật và làm dịu mắt khô hoặc kích ứng nhẹ. Tuy nhiên, cần lưu ý chỉ dùng nước muối sinh lý nồng độ 0,9%. Tránh dùng nước muối tự pha vì có thể không đảm bảo vô trùng. Bạn cũng lưu ý không nên lạm dụng, vì nhỏ quá nhiều có thể khiến mắt khô thêm.
Những lưu ý cần thực hiện khi mắt bị ngứa?
Khi bị ngứa mắt, bạn không nên dụi, đeo kính áp tròng hoặc dùng thuốc nhỏ không kê đơn. Tránh chạm tay bẩn vào mắt, tiếp xúc với chất gây dị ứng và dùng chung khăn mặt. Nếu triệu chứng kéo dài, đừng bỏ qua mà hãy tìm tư vấn y tế.
Điều trị ngứa mắt xong có bị tái phát lại?
Triệu chứng này có thể tái phát sau khi điều trị, đặc biệt nếu nguyên nhân gây ra như dị ứng, khô mắt hoặc môi trường ô nhiễm vẫn tồn tại. Để giảm nguy cơ tái phát, bạn nên tuân thủ các biện pháp phòng ngừa như tránh tiếp xúc với các tác nhân gây dị ứng, duy trì vệ sinh mắt và sử dụng thuốc theo chỉ dẫn của bác sĩ.
Kết luận
Ngứa mắt dù không nghiêm trọng nhưng gây khó chịu và ảnh hưởng tới công việc, hoạt động thường ngày. Nếu bạn gặp trường hợp này và có dấu hiệu nặng hơn hãy đến trung tâm y tế uy tín để được thăm khám, điều trị. Bệnh viện Đại học Phenikaa – đơn vị uy tín với đội ngũ y bác sĩ chuyên khoa giàu kinh nghiệm, máy móc tiên tiến có thể giúp bạn phát hiện nguyên nhân và đưa ra hướng điều trị phù hợp mang lại đôi mắt sáng.
