“Xét nghiệm NIPT có cần nhịn ăn không” là băn khoăn thường gặp của nhiều mẹ bầu trước khi làm xét nghiệm sàng lọc trước sinh không xâm lấn này. Thực tế, NIPT chỉ đơn giản là xét nghiệm máu, nên không yêu cầu nhịn ăn như một số xét nghiệm khác. Tuy nhiên, để kết quả chính xác và quá trình lấy máu diễn ra thuận lợi, mẹ bầu vẫn cần nắm rõ một số lưu ý quan trọng dưới đây.
Xét nghiệm NIPT có cần nhịn ăn không?
Câu trả lời là không. Mẹ bầu không cần nhịn ăn trước khi thực hiện xét nghiệm NIPT, bởi đây chỉ là xét nghiệm máu nhằm phân tích ADN tự do của thai nhi (cell-free DNA) có trong máu mẹ. Khác với các xét nghiệm đường huyết hoặc mỡ máu vốn bị ảnh hưởng bởi bữa ăn, NIPT không phụ thuộc vào việc mẹ ăn uống gì trước đó, do đó mẹ có thể ăn uống bình thường mà vẫn đảm bảo kết quả chính xác.
Tuy vậy, để quá trình lấy máu diễn ra thuận lợi, mẹ bầu nên hạn chế dùng rượu bia, cà phê hay ăn quá nhiều đồ dầu mỡ ngay trước khi xét nghiệm. Việc uống đủ nước và giữ tinh thần thoải mái sẽ giúp mẫu máu đạt chất lượng tốt và mang lại kết quả NIPT chính xác hơn.
Mẹ bầu không cần nhịn ăn trước khi thực hiện NIPT
Mẹ bầu cần chuẩn bị gì trước khi làm NIPT?
Để xét nghiệm NIPT diễn ra thuận lợi và cho kết quả chính xác, mẹ bầu nên chuẩn bị kỹ lưỡng từ chế độ sinh hoạt, ăn uống đến giấy tờ cần thiết. Một số lưu ý quan trọng gồm:
1. Ăn uống bình thường
Mẹ bầu có thể ăn uống như thường ngày trước khi làm xét nghiệm NIPT. Không cần phải nhịn ăn, tuy nhiên nên ưu tiên các bữa ăn nhẹ, dễ tiêu hóa và đầy đủ dưỡng chất. Tránh sử dụng rượu bia, cà phê hoặc những món ăn quá nhiều dầu mỡ ngay trước khi xét nghiệm để cơ thể thoải mái hơn và quá trình lấy máu diễn ra thuận lợi.
2. Uống đủ nước
Trước khi làm xét nghiệm NIPT, mẹ bầu nên uống đủ nước lọc. Việc bổ sung nước giúp cơ thể duy trì tuần hoàn ổn định, đồng thời khiến tĩnh mạch nổi rõ hơn, nhờ vậy việc lấy máu trở nên dễ dàng và nhanh chóng. Tuy nhiên, mẹ không cần uống quá nhiều ngay trước khi đi xét nghiệm để tránh cảm giác khó chịu, chỉ cần duy trì thói quen uống nước đều đặn trong ngày là đủ.
3. Giữ tinh thần thoải mái
Một giấc ngủ đủ và sâu trước ngày làm xét nghiệm sẽ giúp cơ thể mẹ bầu ở trạng thái tốt nhất. Việc thức khuya hay căng thẳng quá mức có thể khiến mạch máu co lại, gây khó khăn khi lấy máu và khiến mẹ cảm thấy mệt mỏi. Do đó, mẹ nên ngủ sớm, giữ tinh thần thoải mái, hạn chế căng thẳng để buổi xét nghiệm diễn ra nhẹ nhàng và thuận lợi.
Mẹ nên giữ tinh thần thoải mái trước khi làm xét nghiệm NIPT
4. Thông tin cho bác sĩ về tình trạng sức khỏe
Một số trường hợp đặc biệt như đã từng ghép tạng, sử dụng liệu pháp tế bào gốc, tế bào miễn dịch, đang mắc các khối u ác tính hay được truyền các chế phẩm từ máu trong thời gian gần có thể làm ảnh hưởng đến tín hiệu DNA tự do trong máu mẹ khiến xét nghiệm NIPT trở nên không chính xác. Nếu mẹ bầu có các tiền sử đặc biệt kể trên, hoặc đang sử dụng thuốc, có bệnh lý nền (như tiểu đường, cao huyết áp, rối loạn đông máu) hoặc thai kỳ đặc biệt (đa thai, thụ tinh trong ống nghiệm), cần thông tin đầy đủ cho bác sĩ trước khi lấy máu. Những dữ liệu này giúp bác sĩ đánh giá chính xác bối cảnh thai kỳ, đồng thời đưa ra chỉ định và lời khuyên phù hợp. Việc trao đổi cởi mở cũng giúp hạn chế nguy cơ phải lấy lại mẫu hoặc làm thêm xét nghiệm không cần thiết.
5. Mang theo hồ sơ y tế
Trước khi đi làm NIPT, mẹ bầu nên mang theo đầy đủ các giấy tờ và kết quả liên quan như sổ khám thai, kết quả siêu âm gần nhất hoặc các xét nghiệm đã thực hiện trước đó. Những thông tin này giúp bác sĩ nắm rõ tình trạng thai kỳ, từ đó đưa ra tư vấn chính xác và phù hợp hơn. Việc chuẩn bị hồ sơ đầy đủ cũng giúp tiết kiệm thời gian, tránh việc phải bổ sung thêm giấy tờ sau này.
6. Trang phục thoải mái
Khi đến làm NIPT, mẹ bầu nên chọn những bộ quần áo rộng rãi, thoải mái, đặc biệt là áo có tay dễ xắn để thuận tiện trong quá trình lấy máu. Tránh mặc đồ quá bó sát hoặc nhiều lớp khiến việc tiếp cận tĩnh mạch khó khăn hơn. Trang phục gọn gàng không chỉ giúp buổi xét nghiệm diễn ra nhanh chóng, mà còn giúp mẹ cảm thấy dễ chịu, giảm bớt lo lắng trong suốt quá trình thực hiện.
7. Chọn thời điểm thích hợp
Xét nghiệm NIPT chỉ đạt độ chính xác cao khi thai đủ từ tuần thứ 9 trở lên, bởi lúc này lượng ADN tự do của thai nhi trong máu mẹ đã ở mức cần thiết để phân tích. Nếu thực hiện quá sớm, khả năng phải lấy lại mẫu hoặc kết quả không rõ ràng sẽ cao hơn. Tuy nhiên, nếu thực hiện quá muộn tại thời điểm thai đã lớn sẽ rút ngắn thời gian chuẩn bị đáp ứng với các tình huống có thể xảy ra, khiến các quyết định liên quan đến thai trở nên khó khăn và rủi ro cao hơn. Do đó, mẹ nên chủ động đặt lịch hẹn vào giai đoạn từ tuần 9- 22 của thai kỳ, đồng thời lựa chọn cơ sở y tế uy tín để được hướng dẫn và theo dõi đầy đủ.
Bạn đang tìm cơ sở y tế uy tín để làm NIPT? Hãy gọi ngay hotline: 1900 886648 để đặt lịch xét nghiệm và tư vấn bởi đội ngũ bác sĩ Di truyền giàu kinh nghiệm tại Bệnh viện Đại học Phenikaa nhé!
Lưu ý quan trọng sau khi làm xét nghiệm NIPT
Ngoài việc nắm rõ “xét nghiệm NIPT có cần nhịn ăn không”, mẹ bầu cũng cần chú ý đến một số vấn đề quan trọng sau khi đã thực hiện xét nghiệm để đảm bảo quá trình theo dõi thai kỳ được chính xác và an toàn:
1. Thời gian trả kết quả
Kết quả thường có sau 5-7 ngày làm việc, tùy thuộc vào cơ sở y tế và gói xét nghiệm mẹ lựa chọn. Trong thời gian chờ đợi, mẹ có thể sinh hoạt bình thường, tiếp tục khám thai định kỳ theo lịch hẹn. Điều quan trọng là giữ tâm lý thoải mái, tránh lo lắng quá mức, bởi căng thẳng không giúp rút ngắn thời gian mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và thai nhi.
Thời gian trả kết quả sẽ tùy thuộc vào cơ sở thực hiện và gói xét nghiệm
2. Ý nghĩa kết quả
Kết quả NIPT chỉ mang tính chất sàng lọc, giúp xác định thai nhi có nguy cơ cao hay thấp mắc một số bất thường nhiễm sắc thể, điển hình là hội chứng Down, Edwards, Patau. Điều này có nghĩa là:
- Nguy cơ thấp: Cho thấy khả năng thai nhi mắc các rối loạn di truyền là rất thấp. Tuy nhiên, mẹ bầu vẫn cần tiếp tục khám thai, siêu âm hình thái và làm các xét nghiệm định kỳ khác để theo dõi sự phát triển toàn diện của bé.
- Nguy cơ cao: Không đồng nghĩa thai nhi chắc chắn mắc bệnh, mà chỉ cho thấy khả năng cao hơn bình thường. Trong trường hợp này, bác sĩ sẽ tư vấn thêm các xét nghiệm chẩn đoán chuyên sâu như chọc ối hoặc sinh thiết gai nhau để xác nhận.
3. Khi cần làm thêm xét nghiệm
Trong một số trường hợp, kết quả NIPT chưa đủ để đưa ra kết luận chắc chắn về tình trạng của thai nhi. Khi đó, bác sĩ có thể chỉ định mẹ bầu làm thêm các xét nghiệm chẩn đoán chuyên sâu hơn:
- Kết quả NIPT nguy cơ cao: Nếu báo cáo cho thấy thai có nguy cơ cao mắc bất thường nhiễm sắc thể, bác sĩ sẽ khuyến nghị thực hiện chọc ối hoặc sinh thiết gai nhau để xác nhận. Đây là các xét nghiệm chẩn đoán, giúp xác nhận lại chính xác kết quả của xét nghiệm NIPT nguy cơ cao trước đó trước khi đưa ra các quyết định thai kỳ liên quan.
- Kết quả không rõ ràng: Một số trường hợp hiếm gặp, đặc biệt ở mẹ bầu có chỉ số BMI cao, mang song thai hoặc thực hiện xét nghiệm quá sớm (trước 10 tuần), lượng ADN tự do của thai nhi trong máu mẹ có thể thấp. Khi đó, bác sĩ có thể yêu cầu lấy lại mẫu máu hoặc bổ sung xét nghiệm khác.
- Có tiền sử hoặc yếu tố nguy cơ cao: Mẹ bầu từng mang thai dị tật, gia đình có bệnh lý di truyền, hoặc kết quả siêu âm bất thường, Double test/Triple test nguy cơ rất cao thì bác sĩ sẽ khuyến cáo thực hiện các xét nghiệm chẩn đoán. Trong trường hợp lo lắng về các thủ thuật xâm lấn, thai phụ có thể chọn NIPT như một bước sàng lọc kèm theo xác nhận đã được tư vấn rằng kết quả âm tính vẫn không loại trừ hoàn toàn, và kết quả dương tính vẫn nên thực hiện các xét nghiệm chẩn đoán để khẳng định.
4. Chăm sóc sức khỏe sau xét nghiệm
Sau khi lấy máu làm NIPT, mẹ bầu có thể trở lại sinh hoạt bình thường mà không cần kiêng khem đặc biệt. Tuy nhiên, để duy trì sức khỏe và hỗ trợ thai nhi phát triển tốt, mẹ nên chú ý một số điểm sau:
- Duy trì chế độ dinh dưỡng cân bằng: Ăn đầy đủ các nhóm chất gồm tinh bột, đạm, chất béo lành mạnh, vitamin và khoáng chất. Tránh thực phẩm chế biến sẵn, nhiều đường và dầu mỡ.
- Nghỉ ngơi hợp lý: Ngủ đủ giấc, hạn chế thức khuya và làm việc quá sức. Nghỉ ngơi giúp cơ thể phục hồi và giảm căng thẳng trong thời gian chờ kết quả.
- Vận động nhẹ nhàng: Đi bộ, yoga cho bà bầu hoặc các bài tập giãn cơ đơn giản giúp tăng cường tuần hoàn máu và cải thiện tinh thần.
- Giữ tâm lý thoải mái: Không nên quá lo lắng trong khi chờ kết quả. Thay vào đó, hãy chia sẻ cùng người thân hoặc tham khảo tư vấn từ bác sĩ để được giải đáp kịp thời.
- Tuân thủ lịch khám thai: Dù kết quả NIPT ở mức nguy cơ thấp, mẹ vẫn cần tiếp tục siêu âm, xét nghiệm định kỳ theo chỉ định để theo dõi toàn diện sự phát triển của thai nhi.
Kết luận
Việc nắm rõ “xét nghiệm NIPT có cần nhịn ăn không” giúp mẹ bầu chuẩn bị tốt hơn trước khi thực hiện, tránh những lo lắng không cần thiết và đảm bảo quá trình lấy máu diễn ra thuận lợi. Mẹ hoàn toàn có thể ăn uống bình thường, chỉ cần duy trì chế độ sinh hoạt khoa học và tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ. Quan trọng nhất là lựa chọn cơ sở y tế uy tín để được tư vấn và đồng hành trong suốt thai kỳ, nhằm mang lại kết quả NIPT chính xác và an toàn cho cả mẹ và bé.
Nếu mẹ bầu đang băn khoăn lựa chọn địa chỉ uy tín để thực hiện xét nghiệm NIPT, Bệnh viện Đại học Phenikaa là một gợi ý đáng tin cậy. Với đội ngũ bác sĩ Sản khoa giàu kinh nghiệm, hệ thống xét nghiệm hiện đại và quy trình chuẩn quốc tế, bệnh viện cam kết mang đến kết quả nhanh chóng, chính xác và an toàn. Bạn hãy gọi ngay hotline 1900 886648 để được tư vấn chi tiết và đặt lịch thăm khám cùng bác sĩ chuyên khoa nhé!
